Gisteren stonden er diverse agendapunten op de agenda van de Commissie Middelen van de Heemsteedse Gemeenteraad rond het thema energie: de Verkoop van aandelen Eneco Groep N.V., de Regionale Energiestrategie 01-2020 en de Intentieovereenkomst haalbaarheidsstudie restwarmtebenutting. Een goed moment om weer eens in te spreken!
Vorige keer, in de vergadering van november, sprak ik in en heb ik (by design) de knuppel gehanteerd. De keer erop, in december, heb ik, zwijgend, op de tribune plaats genomen. Het had enig effect, er ontstond zowaar enige discussie. Vooruitlopende op deze avond in januari, was ik al begonnen met een plan.
De tweede discussieavond van de VVD Heemstede in december, die ik mede organiseerde, bracht de nodige inspiratie. Als absolute topspreker hadden we onder andere Marjan Minnesma van Urgenda. Die hield een bevlogen en innemend verhaal en vertelde onder andere over ThuisBaas, een sociale onderneming die Urgenda heeft opgericht om huizen energieneutraal te maken. Dat zette mij aan het denken: kan dat beter en sneller in Heemstede? Ik dacht het wel en heb een aantal lokale, bevriende professionele investeerders gebeld of die interesse hadden. Meer dan ik had durven hopen!
Tijd voor een beetje marketing van het idee dus, en waar beter dan in de gemeente. En vooral om zorgen dat je vooruit loopt op de hamvraag:
Wat te doen met €37 miljoen!
Mijn tekst vind u hieronder.
Heemstede, 15 januari 2020
Geachte Commissie, geacht College, geacht publiek, ook zij die online meekijken,
Op 13 november stond ik hier als inspreker en nu sta ik er weer. En ik zie dat het thema energietransitie nu in ieder geval een groeiende aandacht heeft. Vandaag kom ik met een voorstel, een plan, waaraan u kunt bijdragen.
Zometeen bespreekt u de verkoop van de aandelen van Eneco voor ca €37mln. Dat is verstandig. Wel heb ik zorgen over hoe u dit geld gaat besteden. Groenlinks suggereerde hiervoor een duurzaam investeringsfonds op te richten, de VVD suggereerde via subsidie duurzaamheidsbeleid te stimuleren. Opmerkelijke stellingnames.
Investeren is verstandiger, maar waarin concreet? En welke kwantitatieve maatstaven hanteert u bij investeren? Hoe renderen investeringen die u doet? Wat maakt u een goede, prudente investeerder? U bespreekt straks een advies over een project over warmte-terugwinning. Denkt u dan even aan deze vragen.
Onlangs heeft u voor de RES een workshop gehad. Uit deze workshop blijken drie uiterste scenarios te komen, die allen grote impact hebben op onze maatschappij en onze gemeente in het bijzonder. Ook de Transitievisie Warmte (TVW) staat op stapel.
Wat beogen de RES en de TVW nou eigenlijk? Zij beogen in de bebouwde omgeving 49% minder broeikasgassen uit te stoten in 2030 en 100% minder in 2050.
Zijn de klimaatdoelen voor een gemeente als Heemstede haalbaar?
Daarvoor moeten we eerst even een stapje terug doen. Het gaat over energie voor het verwarmen en verlichten van onze huizen, voor de wasmachine en de straatverlichting. Dat doen wij grotendeels middels elektriciteit en gas. Die bronnen van energie zijn nu nog te vervuilend en dat moet beter.
Dat kan door de aanbod-zijde, de bronnen, te verduurzamen. Hier gaan de RES en TVW vooral over. Maar het kan ook door de vraagzijde, de huishoudens, te verduurzamen.
Dit heb ik zelf het afgelopen jaar gedaan. Mijn energieverbruik is met 45% afgenomen, mijn CO2 uitstoot met 63% en mijn kosten met 53%. Hiermee heb ik mijn 2030 doelstelling al gehaald en zonder hulp van enige overheid.
Kan dit op grotere schaal?
Zoals u wellicht weet, ben ik medeorganisator van discussieavonden over energietransitie. Wij hadden daar onlangs Marjan Minnesma van Urgenda als gastspreker. In haar heldere en bevlogen betoog vertelde zij over ThuisBaas, een sociale onderneming die tot doel heeft alle huizen energieneutraal te maken. En dat blijkt te kunnen!
Het is heel eenvoudig: verminder je verbruik en verduurzaam de rest.
Is zoiets in Heemstede versneld te realiseren? Ja, maar daarvoor moet er veel voor-geinvesteerd worden en niet iedereen wil of kan dat. Dus is er veel geld nodig voor financiering. En dat is er. Ik heb een groep lokale ondernemers en professionele investeerders verzameld die willen investeren in deze gemeente.
Wij willen een fonds oprichten van €100mln voor de verduurzaming van Heemstede.
Dit fonds is naar onze inschatting voldoende om ca 3.000 huizen in Heemstede energieneutraal te maken. Met name de minst energie-efficiente. Dit kan door 300-500 huizen per jaar aan te pakken volgens een vaste, bewezen methodiek. Niemand wordt ertoe verplicht en het is goed voor uw welvaart.
Wat houdt ons tegen?
Vertrouwen.
In de komende 15 jaar krijgen wij met minimaal 4 kabinetten te maken. Wij vertrouwen niet dat de overheid haar beleid niet op enig moment aan past op een manier die negatieve inpact heeft op al gedane investeringen. Daar is een oplossing voor: een zogenaamde Escrow. Dit is in zakelijke kringen een wel bekend, financieel mechanisme om afspraken te garanderen. Een soort zakelijke variant van een derden-rekening.
Mijn voorstel is om de opbrengst van Eneco in te zetten als lokaal garantiefonds voor stabiel beleid middels een Escrow constructie. Investeringen krijgen zo de garantie dat de fiscale en politieke context, waarbinnen geinvesteerd is, niet zal verslechteren. Blijft het overheidsbeleid stabiel, dan keert de derdenrekening uit aan de gemeente. Wijzicht overheidsbeleid in negatieve zin, dan keert de derdenrekening uit aan de gedupeerde investeerder. Zie het in dat geval als een vorm van beleidscompenserende subsidie om de klimaatdoelen te realiseren.
Bij deze nodig ik u, de gemeente, uit om in gesprek te treden hoe wij de eerste 3.000 huizen in Heemstede kunnen verduurzamen en zo de klimaatdoelen nog voor 2030 te realiseren.
Ik dank u voor uw aandacht. Ik ben beschikbaar voor uw vragen.
